Piekeren
(generaliserende angststoornis)
Piekeren
Mensen met een GAS (generaliserende angststoornis) maken zich zorgen over alles en nog wat. Piekeren is meestal niet erg effectief, eerder verlammend. Het is een onhandige en irreële vorm van risicomanagement.
Je overschat bepaalde risico's en je ziet andere volledig over het hoofd. Een piekeraar stelt zich vaak de volgende vragen:
- Hoe groot is het risico dat er iets ergs gebeurt?
- Hoe kom ik aan info omdat risico te elimineren?
- Heb ik die info wel op tijd en kan ik dan actie ondernemen?
- Ben ik niets vergeten?
- Hoe kan ik het risico verkleinen?
- Kan ik het probleem ook vermijden?
Allemaal vragen die op gevaar en op de eigen persoon gericht zijn.
Tijdens het piekeren ben je met je gedachten bezig en vergeet je de gevoelens.
Met piekeren schakel je de emoties uit.
Je leven als piekeraar staat in het teken van spanning, zowel lichamelijk als geestelijk.
Piekerregels
De volgende zaken hebben alles met piekeren te maken:
Je hebt absolute zekerheid nodig.
Als je dat eist, ga je vanzelf piekeren.
Het gevaar loert overal.
Een overdreven en weinig reële overtuiging. Onthoud, dat je piekergedachte vrijwel nooit uitkomt.
Alertheid moet.
Door hyperalert te blijven, ben je voortdurend angstig, gespannen en geïrriteerd.
Controle is belangrijk.
Je moet alles in de hand houden, kunnen beheersen. Je handelen wordt krampachtig en dwangmatig.
Een piekergedachte noopt tot actie.
Als een piekergedachte bij je op komt zetten, wil je direct in actie komen. Je wilt er wat mee. Maar je kunt je beter afvragen: waarom?
Onaangename emoties moet je vermijden.
Onaangename emoties horen bij het leven. Wen er maar aan. Verdriet en tegenslag kun je niet uitbannen.
Overal een antwoord/oplossing voor hebben
Waarom nu? Misschien komt het antwoord later vanzelf. Misschien is het allemaal minder erg dan dat jij bedacht had.
Mijd spanningen.
Je gaat dingen uitstellen en dat levert je nog meer piekerwerk op.
Wat kun je eraan doen?
Piekeren is niet meer dan een slechte gewoonte. Het is net als andere angststoornissen een vreemde manier van denken. Daarom is het belangrijk anders te leren denken of juist helemaal niet te denken. De volgende stappen helpen je daarbij:
Verhoog de motivatie
Begin met een lijst van voor- en nadelen van je piekeren te maken. Deze lijst laat je de beperkingen van het piekergedrag zien Dat kan je motiveren om ermee aan de slag te gaan.
Kloppen je gedachten wel?
Piekergedachten zijn vaak irrationeel, daarom is het goed om ze eens onder een kritische loep te leggen. Stel jezelf deze vragen:
- Wat levert mijn piekeren op?
- Welke redenen zijn er om te stoppen met piekeren?
- Hoe vaak zat ik ernaast met mijn piekergedachten?
- Waar pieker ik vooral over?
Piekertijd inlassen
Plan iedere dag tijd in om te piekeren, maar niet voor het naar bed gaan en niet langer dan 15 minuten. Schrijf je piekergedachten op. Je zult gaan ontdekken dat je steeds over dezelfde zaken piekert.
En... je piekergedachten komen maar zelden uit.
Geef je emoties de ruimte
Als je piekert negeer je je gevoelens. Juist emoties geven aan wat je écht nodig hebt. Gevoelens zijn geen feiten.
Controle
Bij piekeren overheerst het controleren. Je wilt alles in de hand houden. De werkelijkheid is echter heel anders. Dus stop met die overdreven controledrang.
Onzekerheid is oké
Je toekomst is en blijft altijd onzeker. Accepteer dat gegeven en leef in het nu. Geniet van de zaken die goed gaan en wees je bewust dat niet altijd alles zo gaat, als jij zou willen.
Laat de urgentie los
Naast de behoefte aan zekerheid en controle, heb je vaak een drang om direct antwoord op je vragen te krijgen. Je wilt weten waar je aan toe bent. Maar is dit de werkelijkheid, of is het een irreële gedachte?